Το ύψος του παιδιού καθορίζεται από γενετικούς κυρίως παράγοντες και δυστυχώς δεν υπάρχουν τροφές που να είναι ικανές να αυξήσουν το ύψος του πάνω από αυτό που είναι γενετικά προδιαγεγραμμένο. Ωστόσο, μια διατροφή που είναι ανεπαρκής σε θρεπτικά συστατικά μπορεί εύκολα να εμποδίσει ένα παιδί να φτάσει στο ανώτερο σημείο της ανάπτυξής του.
Οι επιστήμονες αναφέρουν πως η αποτυχία ανάπτυξης τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής είναι ισχυρός καθοριστικός παράγοντας του τελικού ύψους του παιδιού. Η ανάπτυξη μέχρι τα 2 έτη επηρεάζεται από παράγοντες όπως είναι το πρότυπο της διατροφής της μητέρας, οι πρακτικές ταΐσματος, η ποιότητα και η ποσότητα της τροφής και διάφορες περιβαλλοντικές μολύνσεις, που μπορεί να επηρεάσουν και να ελαττώσουν τη γενετική προδιάθεση.
Επαρκής θερμιδική κάλυψη:
Η επαρκής θερμιδική πρόσληψη από την γέννηση μέχρι την ηλικία των 2 ετών φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά το ύψος των παιδιών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να υπάρχει στη διάθεση του παιδιού ποικιλία τροφίμων ούτως ώστε αποτρέψεις την πιθανότητα υποσιτισμού.
Θηλασμός:
Ο θηλασμός κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 μηνών της ζωής του παιδιού ευνοεί τη μέγιστη ανάπτυξή του, παρέχοντάς του όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται στις σωστές ποσότητες και απαλλάσσοντάς το από ασθένειες αλλά και από τυχόν αλλεργίες που είναι πιθανόν να προκύψουν και να καθυστερήσουν την ανάπτυξή του.
Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα:
Το γάλα είναι σχεδιασμένο από τη φύση για να υποστηρίζει την ανάπτυξη όλων των θηλαστικών, είτε πρόκειται για τα ζώα είτε πρόκειται για τον άνθρωπο. Το αγελαδινό γάλα είναι σχεδιασμένο για να διατηρεί τον μέγιστο ρυθμό ανάπτυξης των μοσχαριών και αντίστοιχα το ανθρώπινο γάλα έχει σχεδιαστεί για να ευνοεί τη μέγιστη ανάπτυξη των παιδιών. Ως εκ τούτου το αγελαδινό γάλα είναι διαφορετικό από το ανθρώπινο γάλα, μιας και οι ανάγκες του παιδιού σου με το μοσχαράκι της αγελάδας διαφέρουν. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει στις γυναίκες να θηλάζουν μέχρι τα 2 χρόνια.
Παρ’ όλ’ αυτά εάν για οποιονδήποτε λόγο αποτύχει ο θηλασμός, τα γαλακτοκομικά προϊόντα παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών, λόγω της ηπατικής σύνθεσης IGF-1(ινσουλινο-μιμητικός αυξητικός παράγοντας). Το IGF-1είναι μια ορμόνη που εμπλέκεται στην οστική ανακατασκευή, διεγείροντας τόσο την οστική απορρόφηση, όσο και την οστική σύνθεση. Οι βιοδραστικοί παράγοντες και οι θρεπτικές ουσίες (πρωτεΐνες, ανόργανα άλατα, βιταμίνες) που βρίσκονται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να διεγείρουν την ενδογενή παραγωγή αυξητικής ορμόνης και να ενισχύσουν την ανάπτυξη.
Ωστόσο, κάτι που δεν έχει ερευνηθεί επαρκώς, είναι το γεγονός ότι οι ορμόνες και οι βιοδραστικοί παράγοντες από τα βοοειδή, μπορεί να μεταβάλλουν τα επίπεδα των ορμονών και του αυξητικού παράγοντα των παιδιών προεφηβικής ηλικίας. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικό να ελέγχεις όσο γίνεται την προέλευση των γαλακτοκομικών που αγοράζεις.
Πρωτεΐνες:
Η πρόσληψη πρωτεϊνών παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην αύξηση του ύψους την περίοδο των 6-24 μηνών. Οι πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας αυξάνoυν την παραγωγή και τη δράση του παράγοντα IGF-1 ευνοώντας όπως ανέφερα, την ανάπτυξη των παιδιών. Επιπλέον, παρατηρήθηκε θετική σχέση μεταξύ της ποσότητας των πρωτεϊνών και της οστικής μάζας σε υγιή παιδιά και εφήβους. Η σχέση αυτή φαίνεται να είναι ιδιαίτερα σημαντική σε παιδιά προεφηβικής ηλικίας.
Τροφές με πρωτείνη υψηλής βιολογικής αξίας που μπορείς να δώσεις στο παιδί σου είναι: αυγά, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, κοτόπουλο, κόκκινο κρέας.
Διακλαδισμένης αλύσου αμινοξέα(BCAA):
Τα διακλαδισμένης αλύσου αμινοξέα (ειδικά η λευκίνη) φαίνεται να είναι σημαντικός παράγοντας προώθησης της έκκρισης ινσουλίνης και της προστασίας των β-κυττάρων του παγκρέατος, γεγονός που παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη. Τα BCAA βρίσκονται σε όλα τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα και ιδιαίτερα στον ορό του γάλακτος, στα αυγά, στα πουλερικά, στο κρέας.
Τρυπτοφάνη:
Η τρυπτοφάνη προωθεί την σύνθεση σεροτονίνης στον εγκέφαλο, η οποία αυξάνει την έκκριση αυξητικής ορμόνης. Η ανεπάρκεια τρυπτοφάνης έχει ανασταλτική επίδραση στη σύνθεση των πρωτεϊνών, στη μετάφραση του RNA και την ανάπτυξη. Τρυπτοφάνη μπορείς να βρεις στα καρύδια, στα αμύγδαλα, στον ανανά στα ψάρια, στα γαλακτοκομικά προϊόντα και στις πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας.
Είναι δύσκολο να γνωρίζεις πόσο θα ψηλώσει το παιδί σου. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να φροντίσεις να έχει όλα όσα χρειάζεται για να αναπτυχθεί σωστά.
Μην παρατάς τη μάχη για μια θρεπτική διατροφή!!!
Σπυριδούλα Μιχαλάκη
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
